Φέρει επάξια τον τίτλο της πιο απομακρυσμένης αποικίας Ελλήνων μεταλλωρύχων του Πόντου. Είναι απομονωμένο από καθετί ελληνικό – στην πραγματικότητα απομονωμένο απ’ όλο τον υπόλοιπο κόσμο.
Το Μεχμανά είναι ένα καθαρόαιμο ποντιακό χωριό στο Ναγκόρνο (Ορεινό) Καραμπάχ, ή Αρτσάχ όπως το αποκαλούν οι Αρμένιοι. Σήμερα σε αυτό ζουν ελάχιστοι κάτοικοι.
Το 2015 το είχε επισκεφθεί ο συγγραφέας και εκδότης Σάββας Καλεντερίδης, στο πλαίσιο του ταξιδιού του ως παρατηρητής των εκλογών.
Τότε είχε συναντήσει τον 91χρονο Νίκο Ιωαννίδη (Κόλια), ο οποίος του είπε ότι το χωριό (που βρίσκεται περίπου 400 χλμ από την πιο κοντινή ελληνοποντιακή αποικία, το Αλαβερντί της Αρμενίας) χτίστηκε από Έλληνες της Τραπεζούντας και της Χαλδίας που είχαν πληροφορηθεί για τα αποθέματα χρυσού και αργύρου, και ήταν γνωστό για τα οπωροφόρα δέντρα του, ιδίως για τις μηλιές.
Επίσης, λειτουργούσε εκκλησία με Έλληνα παπά και σχολείο με Έλληνα δάσκαλο. «Μάλιστα μας είπε ότι ο ίδιος, που γεννήθηκε το 1924, πήγε σε ελληνικό σχολείο και έμαθε να γράφει και να διαβάζει ελληνικά. Δάσκαλός του ήταν ο Λαβασίδης, ο οποίος έφερνε τα βιβλία από την Τιφλίδα», αναφέρει ο Σάββας Καλεντερίδης.
Από το Μεχμανά και η Αγάπη Μιχαηλίδου, η οποία σε ηλικία 80 ετών μίλησε για το ντοκιμαντέρ του Αλέξανδρου Ιωαννίδη Έλληνες Πόντιοι – Ρωμαίοι που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της σειράς Άγνωστη-Γνωστή Ρωσία, σε συνεργασία με την ΕΡΤ3 (2015).
Η ηλικιωμένη επέστρεψε στο χωριό αμέσως μετά το τέλος του πολέμου, το 1993. Είχε καταφύγει στο Στεπανακέρτ, την πρωτεύουσα του κράτους του Αρτσάχ. «Βρήκα το σπίτι μου γκρεμισμένο», λέει στα ποντιακά.
Ανοίγει στο τηλεοπτικό συνεργείο το φτωχικό της σπίτι και κάνει… επιδρομή στο κοτέτσι για να ταΐσει τους ανθρώπους που ήρθαν από τόσο μακριά. «Όταν πάτε στην Ελλάδα να πείτε “όμορφο χωριό ήτανε, ό,τι μπορέσανε κάνανε”», τους προτρέπει, και δεν παραλείπει να ευχαριστήσει τους επισκέπτες της. «Τώρα ξέρουμε ότι οι άνθρωποι στην Ελλάδα μάς σκέφτονται, ξέρουν ότι υπάρχει το χωριό και ότι ζουν κάποιοι σε αυτό», λέει.
Facebook Comments