Η Παναγία η Μυρτιδιώτισσα στην Κεφαλονιά εορτάζεται στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου στο Δράπανο, όπου και λέγεται και ναός της Δραπανιώτισσας.
Στέκει δίπλα στο νεκροταφείο του Δραπάνου η εκκλησία της «Δραπανιώτισσας», πολιούχου της πόλεως Αργοστολίου, μ’ όλο το κτιριακό της συγκρότημα και με τ’ όμορφο ανακατασκευασμένο καμπαναριό της.
Η εκκλησία άρχισε να κατασκευάζεται γύρω στα 1813 μ.Χ., κοντά δε στο ναό υπήρχε ένας μόλος που λεγόταν «ο μόλος της Παναγίας». Σύμφωνα με τον ιστοριοδίφη Ηλία Τσιτσέλη, ο αρχιδιάκονος της Επισκοπής Κεφαλληνίας Σπυρίδων Δεφαράνας στις 22 Ιουλίου του 1812 μ.Χ. υπέβαλλε αίτηση που απευθυνόταν στο γραφείο της Επισκοπής για την ανέγερση του Ιερού Ναού.
Η οικοδόμηση του ναού άρχισε αμέσως, έπειτα από τη θετική απάντηση του τότε αρχιεπισκόπου Κεφαλληνίας, Ζακύνθου και Ιθάκης, Ιωαννίκιου Άννινου. Τη θεμελίωση έκανε η μοναχή Κωνσταντίνα Χαλικιά χήρα Αναστασίου Κλαδά, που ήταν και η κύρια χρηματοδότης του έργου, αφού για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησε όλη της την περιουσία, 351 γρόσια, δίνοντάς τα στον τεχνίτη Τουμάζον Ζακυνθινόν. Η μοναχή εκτός από την χρηματική της περιουσία έδωσε στον ναό και δύο εικονίσματα ένα που «τυγχάνουσι συλλήβδην εζωγραφισμένοι οι άγιοι Νικόλαος, Σπυρίδων, Βαρβάρα και Σάββας» και την εικόνα που παριστάνει «την Θεομήτορα ως ελεούσαν του Κύκκου.
Υπάρχει και η παράδοση, πως την εικόνα της Παναγίας έφερε από τα Κύθηρα η μοναχή Κλαδά, όπου και ασκήτευε πρωταρχικά στο εκεί μοναστήρι της Μυρτιδιώτισσας ή κατά άλλους μπορεί να είχε μεταβεί ως προσκυνήτρια σε αυτό το μέρος και να έφερε την εικόνα.
Στην αρχή η εικόνα είχε τοποθετηθεί στον Ναό του Αγίου Ελευθερίου, ναός που στο κελί του ασκήτευε η μοναχή Κλαδά και τελικά κατέληξε σύμφωνα με τη διαθήκη της, στο ναό του Δράπανου.
Βέβαια, η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Διονύσιο της Ζακύνθου και τα εγκαίνια του ναού έπειτα από πολλές ταλαιπωρίες πραγματοποιήθηκαν στις 30 Νοεμβρίου 1836 μ.Χ.
Η πρώτη λιτανεία πρέπει να ήταν μια αυθόρμητη έκφραση και συννενόηση των πιστών, που σήκωσαν το θρόνο και τον πήγαν έως την Κολόνα της Γέφυρας. Από το 1855 μ.Χ., σύμφωνα με τον Αγγελο-Διονύση Δεμπόνο, η πομπή της λιτανεία της θα φθάσει στο Αργοστόλι.
Κάθε χρόνο οι επιστάτες του κοιμητηρίου ακολουθώντας τη συνήθεια των παλαιοτέρων επιστατών, από μέρες προετοιμάζονται για την ιερά πανήγυρη. Μετά τον εσπερινό και τη θεία Λειτουργία της εορτής κατά το απόγευμα, η εικόνα λιτανεύεται από τον ιερό ναό του Δραπάνου, περνάει τη γέφυρα, συνεχίζει την παραλιακή οδό του Αγίου Σπυρίδωνα, τίθεται σε προσκύνημα, ενώ παλαιότερα αυτό γινόταν στον Μητροπολιτικό Ναό του Σωτήρος και μετά από 10 ημέρες θα επιστρέψουν το θρόνο της Δραπανιώτισσας στο ναό της.
Υπάρχουν παλαιότερες περιγραφές για το πώς γιορταζόταν με λαμπρότητα αυτή η γιορτή. Το 1901 μ.Χ. «κάηκαν» στην κεντρική πλατεία του Αργοστολίου πυροτεχνήματα για να τη «γιορτάσουν με κέφι».
Στο πέρασμα της εικόνας απ’ τους δρόμους του Αργοστολίου, οι οποίοι ήταν πεντακάθαροι, έριχναν δαφνόφυλλά και οι κωδωνοκρουσίες και τα σαμάκια ήταν ασταμάτητα. Δεν έλλειπε το λιβάνι και το σταυροκόπημα στο πέρασμα του θρόνου της Δραπανιώτισσας, εκφράσεις πίστης και λατρείας.
Η εικόνα μεταφέρεται στις 24 Σεπτεμβρίου στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα (παλαιότερα στην εκκλησία του Σωτήρος, αργότερα στο Μητροπολιτικό ναό).
Εκεί παραμένει μια εβδομάδα κι επαναφέρετε στην εκκλησία της στο Δράπανο με τις ίδιες τιμές. Λιτάνευση η οποία συνεχίζεται από αιώνων, αφού κι επίσημα είχε αναγνωριστεί σαν τοπική εορτή και αργία όπως αποδεικνύεται κι από το σχετικό έντυπο από το “Ιστορικό Αρχείο” Κεφαλληνίας.
Από το οποίο φαίνεται ότι κι οι ’Αγγλοι “προστάτες” κατά τη διάρκεια της τυραννικής τους παραμονής (1809-1864) στην Κεφαλονιά, σεβάστηκαν κι αναγνώρισαν την “Δραπανιώτισσα”. Η δε τύχη βοήθησε να μην καταστραφούν κι οι καλλιτεχνικοί της εκκλησίας. Διότι οι εικόνες του Δωδεκάορτου είναι αγιογραφημένες από τον αξιόλογο χρωστήρα του Ζακυνθινού ρασοφόρου Νικολάου Καντούνη (1764-1834), ο οποίος τις φιλοτέχνησε όταν οι ’Αγγλοι τον είχαν εξορίσει στο έρημο ξερονήσι Δία για τη Ριζοσπαστική.
Σχετική με τον αγώνα των Επτανησίων για την ένωσή τους με την Ελλάδα βρίσκεται στη “Δραπανιώτισσα” και μια εικόνα του Χριστού με φραγκέλιο και καλάμι. Διότι ανήκει στην οικογένεια του Κεφαλονίτη ριζοσπάστη και Τυρταίου του αγώνα ριμναδόρο Μικέλη Δαβή – Μερτζάνη (1809-1888), που πίστευε ότι ο Χριστός του τον έσωσε από των Βρετανών κατακτητών τις κρεμάλες. Αλλά ο Εγκέλαδος που σάρωσε κατά το 1953 συθέμελα τα Επτάνησα, έκαμε ακόμα μια διάκριση για τρεις καλλιτεχνικούς θησαυρούς μας.
Διατηρήθηκαν σχεδόν ανέπαφες οι τρεις βημόθυρες της “Δραπανιώτισσας” και οι οποίες θεωρούνται από τα αριστουργήματα του περίφημου αγιογράφου μας Αθαν. ’ννινου (1713-1748), ζωγράφου σπουδαγμένου στην Ενετία, Ρώμη και Φλωρεντία και μαθητή του θαυμάσιου αγιογράφου Ανδρέα Καραντινού, που δυστυχώς πέθανε στα 35 του χρόνια, αλλοιώτικα θα γέμιζε πολλές Κεφαλονίτικες εκκλησίες με τα εξαίρετα έργα του, στα οποία διακρίνεται η επίδραση του Ρωμαϊκού ρυθμού, η απαλότητα των χρωμάτων και η ομορφιά της εκφράσεως.
Πηγές :
Facebook Comments