Ο Αγιος Βάρβαρος γεννήθηκε το 800 μ.Χ. στην Πεντάπολη της Αιγύπτου, από όπου πήρε και το προσωνύμιο Πενταπολίτης. Έζησε στα χρόνια της βασιλείας του Μιχαήλ Τραυλού Β’ (820-829 μ.Χ.). Ήταν ‘”ρωμαλέος και αιθιόψ τη μορφή”
Ο Βάρβαρος βρέθηκε να είναι μέλος αραβικής πειρατικής συμμορίας. Η αιμοβόρα ομάδα στην οποία ανήκε έκανε επιδρομές στα μέρη της Αραβίας, της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης, στη Σικελία, την Κρήτη και την Ήπειρο. Από την Ήπειρο πέρασαν στο στενό του Ακτίου μπήκαν στον Αμβρακικό κόλπο και προχώρησαν στην Ακαρνανία, ειδικότερα στην περιοχή του Ξηρομέρου, και κυρίως στο βουνό Περγαντί. Οι πειρατές αν άγρια θηρία λήστευαν και σκότωναν τους Ακαρνάνες.
Η συμφορά ήταν μεγάλη και οι ζημιές ανυπολόγιστες. Οι Ακαρνάνες όμως αντέδρασαν δυναμικά. Η μεγάλη μάχη έγινε στο χωριό Δραγαμέστο, σημερινό Καραϊσκάκη και με πολλή γενναιότητα κατάφεραν οι Ακαρνάνες να νικήσουν τους πειρατές. Δεν σκοτώθηκαν όμως όλοι. Σώθηκε μόνο ένας, ο Βάρβαρος, καθώς κρύφτηκε σε ένα αμπέλι.
Για αρκετά χρόνια ζούσε σε μέρη δύσβατα, μακριά από ανθρώπους, σχεδόν σαν αγρίμι, η τροφή του ήταν καρποί και ρίζες δέντρων και νερό έπινε από τις ιαματικές πηγές των Ακαρνανικών ορέων, που ήταν κοντά στο χωριό Τρύφου Ξηρομέρου. Όμως ο Βάρβαρος έγινε ο φόβος και ο τρόμος στα γύρω χωριών, οι κάτοικοι προσπάθησαν πολλές φορές να τον συλλάβουν, όμως δεν τα κατάφεραν.
Κάποια μέρα είδε ο Βάρβαρος από μακριά τον ιερέα του χωριού Τρύφου π. Ιωάννη Νικοπολίτη να μπαίνει στον Ναό του Αγίου Γεωργίου, που βρισκόταν στην περιοχή Νύσσα, δυτικά της Αμφιλοχίας, για να τελέσει τη Θ. Λειτουργία. Κατέστρωσε το σχέδιο να ληστέψει τον ευλαβή ιερέα και να τον σκοτώσει.
Άργησε όμως να φτάσει στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και ο ιερεύς είχε προχωρήσει αρκετά στη Θ. Λειτουργία. Μπαίνοντας όμως στο ναό βρέθηκε σε μια υπερφυσική κατάσταση, σε ένα θαύμα. Βλέπει τον ιερέα λουσμένο μέσα σ΄ ένα θεϊκό φως, να βρίσκεται μπροστά στην Αγία Τράπεζα και μην πατά στο έδαφος. Είδε, όπως αναφέρει ο Κων/νος Ακροπολίτης, και δυο νεαρούς άνδρες που έλαμπαν περισσότερο από τον ήλιο και κρατούσαν τον ιερέα από κάθε μια πλευρά και “τον είχαν σηκώσει μετέωρο μέχρι δυο πήχεις πάνω από τη γη”.
Ξαφνικά αισθάνεται να ξεχύνεται μια άρρητη και υπερκόσμια ευωδιά. Άγγελοι είχαν κυκλώσει την Αγία Τράπεζα και έψελναν ύμνους και δοξολογίες στον Ιησού. Παρουσιάστηκε τότε ένα χαριτωμένο βρέφος που το κρατούσαν στα χέρια τους δυο άγγελοι. Και το απέθεσαν στο άγιο δισκάριο. Το πρόσωπό του ακτινοβολούσε θεϊκό φως και άγγελοι ατένιζαν την υπερκόσμια ομορφιά.
Την ώρα της Μεγάλης εισόδου, ο ιερέας πλησίασε την πρόθεση και πήρε στα χέρια του τα Τίμια Δώρα. Είδε τότε ο Βάρβαρος άγγελοι να κρατούν τον π. Ιωάννη για να μην πέσει και βεβηλωθούν τα Άγια Δώρα. Ο Βάρβαρος παρατηρεί έντρομος. Μετά το Σύμβολο της Πίστεως και κατά τον καθαγιασμό των Αγίων Δώρων, βλέπει ο Βάρβαρος τον λειτουργό να παίρνει μαχαίρι και να σφάζει το θείο Βρέφος. Το αίμα του το έχυσε στο άγιο Ποτήριο, ενώ το σώμα του το τεμάχισε και το τοποθέτησε στο Δισκάριο.
Μετά τη Θεία Μετάληψη, όταν ο ιερέας ύψωσε τα Άγια προς το λαό, η στέγη του ναού σαν να σκίστηκε στα δυο, απ’ όπου οι άγγελοι ανέβασαν το Θ. Βρέφος στον ουρανό, ενώ μια υπέροχη ευωδιά ξεχύθηκε στο ναό. Την ώρα εκείνη που ο Βάρβαρος είχε μείνει εμβρόντητος τον έπιασε ο Θεός στη θεία σαγήνη και τον κάλεσε στην αληθινή πίστη.
Το θαύμα αυτό έγινε προσκλητήριο μετάνοιας. Η καρδιά του μαλάκωσε, τα άγρια ένστικτα υποχώρησαν. Αντιλήφθηκε ότι η πίστη των χριστιανών είναι μοναδική και αληθινή. Μέσα στο ναό και μετά το θαύμα που έζησε, ο Άγιος θυμήθηκε όλο το αμαρτωλό του παρελθόν, τις αδικίες, τα εγκλήματά του. και έκλαιγε σαν μικρό παιδί. Με δέος και συστολή πλησίασε και γονάτισε στο Λειτουργό του Θεού και ομολογεί ενώπιον του με λυγμούς το θαύμα που αξιώθηκε να δει. Ταυτόχρονα εξομολογείται το αμαρτωλό του παρελθόν. με πατρική αγάπη ο π. Ιωάννης τον ενίσχυσε και τον ενθάρρυνε.
Τα θεοφόρα λόγια του σεβαστού ιερέα του έδωσαν φτερά και μια χαρά πλημμύρισε την ψυχή του. Με ιερό ζήλο ζήτησε ο βάρβαρος από τον π. Ιωάννη να κατηχηθεί. Η Αγία Γραφή του έγινε αχώριστος σύντροφος. Μετά την κατήχησή του, η επιθυμία του να ντυθεί τη στολή του Αγίου Βαπτίσματος δεν άργησε να πραγματοποιηθεί.
Με το Βάπτισμα, αναγεννήθηκε ο βάρβαρος και καθαρίστηκε από το σκοτάδι της αμαρτίας του. κατά την ιερή τελετή, ο π. Ιωάννης του υπέδειξε να αλλάξει όνομα. εκείνος όμως τον παρακάλεσε να κρατήσει το ίδιο όνομα, για να θυμάται το αμαρτωλό παρελθόν του και επειδή είχε τόσο πικράνει το Θεό με τη βάρβαρη διαγωγή του.
Αναγεννημένος ο Άγιος φλεγόταν από θείο έρωτα και ήθελε να γίνει μοναχός. Ασπάσθηκε το μοναχικό βίο και έζησε με νηστείες και προσευχές, με διαρκή επαγρύπνηση και υπακοή σε έρημους τόπους. Μετά το Βάπτισμα, συγκινημένος τριγυρνούσε μέσα στα απόκρημνα βουνά φωνάζοντας “Χριστιανός ειμί”.
Σπουδαίο ρόλο στη ζωή του έπαιξε ο π. Ιωάννης Νικοπολίτης, ο πνευματικός του πατέρας, στον οποίο έκανε άνευ όρων υπακοή. Έτσι, ρίχτηκε αγώνες πνευματικούς, ζώντας με αυταπάρνηση και κακοπάθεια στην σπηλιά σαν τα αγρίμια, εκεί που ως τώρα ζούσε χωρίς σκοπό και προορισμό. Οι δαίμονες, όμως, δεν μπορούσαν να μείνουν ήσυχοι και κλόνιζαν το σπήλαιο με θορύβους και αλαλαγμούς. Φώναζαν με απειλές και βρισιές. Κατόπιν πρόσθεσαν με θράσος: ‘’Γιατί μας καις; Πότε θα σταματήσεις τις προσευχές και τις νηστείες του… Ήλθες εδώ στον έρημο να μας βασανίσεις΄΄. Ο Άγιος όμως αφοσιωμένος στον εαυτό του και το Θεό, έμενε αναίσθητος.
Για να διαπαιδαγωγήσει το σώμα του έφερε πάντα επάνω του αλυσίδες τρεις πήχες στο μάκρος, με πολύ καύχηση. Και ήταν η αλυσίδα τρεις πήχεις γιατί μ΄ αυτόν τον τρόπο ήθελε να τιμήσει την Αγ. Τριάδα. Την κρατούσε όμως και για έναν ακόμη λόγο. Ήθελε να τιμωρήσει τον εαυτό του, γιατί με αυτήν αλυσόδενε μέχρι τότε τα θύματά του. Έτσι, την κράτησε ως το θάνατό του.
Έτσι, ζούσε με αδιάλειπτη προσευχή, μνήμη θανάτου, συνεχή βία εναντίον του. όλα αυτά και η ακρότατη νηστεία, η γύμνωσή του, η αντοχή του στους καύσωνες και τους παγετούς τον κατέστησαν μεγάλο ασκητή. Η ακτημοσύνη του απόλυτη. Δεν απέκτησε ούτε αλεύρι, ούτε λάδι. Βρισκόταν κυριολεκτικά στο έλεος του Θεού μέσα στις κουφάλες των δέντρων.
Μέσα στο δάσος αγρυπνώντας αναζητούσε στην έρημο και ηρεμία τον γλυκύτατο Ιησού. Δίπλα στο δάσος βρίσκεται το ποτάμι όπου κατέβαινε να πάρει νερό και να ξεδιψάσει. Πολλοί χριστιανοί από την Τρύφο τον παρακαλούσαν να εγκαταλείψει την σπηλιά κ΄ να εγκατασταθεί στο χωριό τους. Εκείνος όμως όλο αρνούνταν. Πήγαινε όμως στο χωρίο για να κοινωνεί τα Άχραντα Μυστήρια. Μέσα στη σπηλιά έζησε τρία χρόνια.
Πλήθη λαού τον επισκέπτονταν για να εξομολογηθούν τον πόνο τους, για να παρηγορηθούν και να θαυμάσουν την κακοπάθειά του. Μετά την πολυχρόνιο άσκησή του ο Άγιος άρχισε να προαισθάνεται τον θάνατό του με χαρά, αφού ο νους του βρισκόταν στον ουρανό.
Μια μέρα κυνηγοί από τη Νικόπολη, τη σημερινή Πρέβεζα, βρέθηκαν στα Ακαρνανικά όρη και περιπλανημένοι έφτασαν στο μέρος όπου ασκήτεψε ο Άγιος. Μόλις είχε πέσει ο ήλιος και οι κυνηγοί δεν διέκριναν καθαρά τα θηράματά τους. ο Άγιος είχε βγει από τη σπηλιά για να χορτάσει την πείνα του με κανένα χόρτο ή ρίζα.
Οι κυνηγοί είδαν μια σκιά στην πυκνή φυλλωσιά του δάσους, νόμισαν ότι ήταν θήραμα και σκόπευσαν με τα βέλη τους. Έτρεξαν και διαπίστωσαν ότι τα βέλη είχαν τραυματίσει θανάσιμα τον Ασκητή Βάρβαρο. Ο Βάρβαρος με δυσκολία έλεγε τα τελευταία λόγια του. Ο Άγιος με χαρά που εξωφλούσε το κακό που είχε κάνει, ευχαριστεί το Θεό θυμάται τον π. Ιωάννη, και ζητά από το Θεό συγχώρηση. Με ιερή συγκίνηση πριν παραδώσει την αγία του ψυχή στον αγαπημένο του Ιησού αναφωνεί: «Μνήσθητί μου Κύριε, εν τη Bασιλεία Σου». Πνέοντας τα λοίσθια ψιθύρισε με δυσκολία: «Πίε, Βάρβαρε, ποτήριον αίμα οίον κεκέρακας». Πιές, Βάρβαρε, ποτήρι με αίμα, Όμοιο με αυτό που και συ πρόσφερες σε άλλους. Συντετριμμένοι οι κυνηγοί παρακολουθούσαν τις τελευταίες στιγμές του. Με αυτόν τον τρόπο ο Θεός θέλησε να τον ελευθερώσει από τη σκληρή και επίπονη δοκιμασία όλων των χρόνων.
Το νέο μαθεύτηκε σε όλη την περιοχή και στις 23 Ιουνίου πολλοί χριστιανοί από το Ξηρόμερο ενταφίασαν με ευλάβεια το Ιερό Λείψανο του Αγίου Βαρβάρου. Μόλις εναπόθεσαν το λείψανο στον τάφο μια τυφλή που βασανιζόταν επί 7 χρόνια βρήκε το φως της. Αλλά και άλλοι χριστιανοί θεραπεύτηκαν, δαιμονισμένοι, λεπροί, τυφλοί.
Από τον τάφο ανέβλυσε μύρο, γι’ αυτό ονομάστηκε και μυροβλύτης. Δίπλα στον τάφο του Αγίου υπάρχουν ιαματικά λουτρά, το δε νερό που βγαίνει οι κάτοικοι το ονόμασαν αγιονέρι το πίνουν και αγιάζονται και πολλοί αναζητούν το θεραπευτικό άγιασμα που έρχονται στα λουτρά του Τρύφου από μακριά. Για το μύρο του Αγίου υπάρχουν και άλλες μαρτυρίες όπως από τον Ιωσήφ Βρυέννιος, στα 1400, τον Πατριάρχη Κων/πόλεως Κάλλιστο το 1355, ο οποίος μας πληροφορεί ότι οι Βούλγαροι έχριαν με το μύρο του Αγίου τους βαπτιζόμενους. Τέλος, ο Κων/νος Ακροπολίτης αναφέρει τη θεραπεία της κόρης του από λέπρα. Τα ιερά λείψανα του αγίου έμειναν στον Τρύφο περίπου 700 χρόνια.
Μέχρι σήμερα στην Αιτωλοακαρνανία μιλούν για το σπήλαιο, όπου ο άγιος Βάρβαρος πέρασε τα δεκαοκτώ χρόνια της ασκήσεώς του και το αγίασμά του. Σύμφωνα με αυτήν την αναφορά το 1571 μ.Χ. ένας Βενετός στρατιωτικός, ονόματι Σκλαβούνος, που έλαβε μέρος στη ναυμαχία της Ναυπάκτου, ασθένησε ξαφνικά από θανατηφόρα ασθένεια.
Ο Ι.Ν.του Αγ.Βαρβάρου στον Ποταμό της Κέρκυρας
Ο ασθενής βλέπει τον Όσιο σε όραμα, ο οποίος τον καλεί να προσκυνήσει τον τάφο του, για να θεραπευθεί. Πράγματι, όταν έφθασε στον τάφο του Οσίου, προσκύνησε με ευλάβεια και έγινε καλά. Θέλοντας να τιμήσει τον Όσιο Βάρβαρο έκανε ανακομιδή των λειψάνων του με σκοπό να τα μεταφέρει στη Βενετία. Περνώντας από την Κέρκυρα για ανεφοδιασμό, σταμάτησε στο χωριό Ποταμός, όπου θεραπεύθηκε ένας παράλυτος νέος. Προς τιμήν του Αγίου έχτισαν οι κάτοικοι του χωριού με μεγαλοπρεπές κωδωνοστάσιο και τιμούν τον Άγιο στις 15 Μαΐου.
Επίσης Ναός προς τιμήν του έχει χτισθεί στην Κατούνα Λευκάδας. Φήμες αναφέρουν ότι τα ιερά λείψανα του βρίσκονται σε ένα μικρό χωριό της Ιταλίας που λέγεται San Barbaro. Η αλυσίδα του αγίου χάθηκε όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν το Ξηρόμερο.
Για το όνομα και το βίο του αγίου εκδόθηκαν τέσσερα αγιολογικά κείμενα, ένα εκ των οποίων στην βουλγαρική γλώσσα. Το συναξάρι του Αγίου συντάχτηκε κατά πληροφορίες και αφηγήσεις του «πανοσιωτάτου και λογιωτάτου κυρίου Ματθαίου, ηγουμένου της Μονής του Αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, της καλουμένης Πόρτας» Μπαμπίνης πιθανώς μετά το 1715. Η πρώτη έκδοση έγινε το 1734.
Από την πηγή που είναι κοντά στο ναό αναβλύζει πετρελαιοειδές υγρό παχύρευστο με το οποίο οι κάτοικοι γεμίζουν δοχεία και το χρησιμοποιούν για διάφορες πληγές και σπυριά. Το μύρο του αναφέρει ο Κων. Ακροπολίτης, ο Ιωσήφ Βρυέννιος το 15ο αι. Και ο πατριάρχης Κάλλιστος τον 14ο αι. Ο πατριάρχης αναφέρει ότι οι Βούλγαροι βαπτίζονταν σε αυτό.
Ό άγριος δίκταμος στα Βλυζιανά και στη Μπαμπίνη και πιθανός και σε άλλα χωριά, ονομάζεται Αϊ-Βάρβαρος. Το φυτό ανθίζει την εποχή της γιορτής του Αγίου και έχει πολύ ωραίο και βαρύ άρωμα στα φύλλα του, ενώ πολύ όμορφα είναι και τα άνθη του. Είναι φυτό ποώδης φυτρώνει ανάμεσα στις πέτρες και τις ασφάκες σε περιοχές με χαμηλή βλάστηση
Το 1776 επισκέπτεται και προσκυνά τον τάφο του Αγίου Βαρβάρου ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και ήπιε από το αγιονέρι, που θεραπεύει τα πάθη των ψυχών και των σωμάτων.
Κάθε χρόνο η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας διοργανώνει στον χώρο του μοναστηριού λατρευτικές εκδηλώσεις τιμώντας τη μνήμη του Αγίου Βαρβάρου.
Επιμέλεια κειμένου Χώρα Του Αχωρήτου
Πηγές:
http://www.romfea.gr/diafora/1150-agios-barbaros-o-fonias-peiratis-pou-egine-erimitis-,Του Χρήστου Γερ. Σιάσου – από την εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια
https://agrinioreport.com/ο-βάρβαρος-που-έγινε-τοπικός-μας-άγιος/, Επιμέλεια Κουτιβής Δ. Ευάγγελος, katounanews.blogspot.gr
Facebook Comments